Dini Sorgulayan Kitaplar | Az Bilinen 9 Din Felsefesi Kitabı

Uzun zamandır okuduğum ve araştırdığım kaynaklar sonrasında dini sorgulayan kitaplar yazı dizisini oluşturmaya karar verdim. Neredeyse beş yıllık süre içerisinde aralıklarla birçok kaynak okudum ve araştırdım. Sağlam bir arşiv biriktirdim. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki, birçok insan hayatındaki kırılma noktasından sonra dini sorgulamaya yönelir. Benim için durum biraz daha farklı ilerledi. Bir kitap okudum, okuduktan sonra gerçekliğini araştırmaya yöneldim.

Bu süreç yerli ve yabancı yazar araştırmakla başladı. Bazı kitaplar fikirlerimle bağdaşmadı ya da yapay kaldı. Sağlam kaynaklara dayanmadıkça, içerikler boşlukta asılı kaldıkça devam etmedim. Sonuca ulaşmak çok uzun bir zaman gerektiriyordu. Hâlâ da bu süreç benim için devam ediyor. Eminim ki sorgulayan herkes için durum bundan farklı değil. Dini sorgulayan kitaplar denildiğinde birçok okur için bu durum içinden çıkılmaz bir hâl gibi görünüyor ya da bu tarz kitapları okuyanlar tepki alıyor.

Dini yargıları yıkmak hiç kimse için kolay değil. Ancak okuyup araştırdıkça inanç sitemlerinin de sağlam temellere dayanmadığı kanısına vardım. Doğru olduğunu sandığım yanlışlarla yüzleşmek elbette ki hiç kolay olmadı. Bazen çok şaşırtıcı bilgiler edindim. Bu bilgiler beni kaynak içerisinde kaynak araştırmaya yöneltti. Durum bu noktada aslında şöyle ilerliyor. Okuduğunuz kitabı bir yana bırakıp takıldığınız içeriğin doğruluğunu başka kaynaklar ile sağlamlaştırmaya çalışıyorsunuz.

Eminim ki benim gibi düşünen binlerce insan vardır. Belki okuduğum kitaplara rast gelmemişsinizdir diye biraz sizlere özgür düşünen bu yazarlardan bahsetmek istiyorum. Her biri din ile ilgili doğrularını araştırdığı kaynaklarla sentezleyip biz okuyucuya aktaran aydın kimseler. Ben naçizane din araştırması yapılırken sadece Kur’an ile sınırlı kalınmaması gerektiği kanaatindeyim. Tek bir düşünce doğru bir sonuca ulaşmak için hiçbir zaman yeterli değildir.

Dini Sorgulayan Kitap Önerileri

Dini sorgulayan kitap önerileri olarak sıralanabilecek çok uzun bir liste var. Hepsini yazabilmek ve yorumlayabilmek imkânsız. Okuduklarım arasında en etkileyici olanları sizlerle paylaşmak istiyorum. Okursanız da sizden ricam ön yargılarınızı bir kenara bırakarak okumanızdır. İyi bir okurun karşılaştığı her fikre açık olması gerekir. Okuyup bitirdiğinizde eleştire de bilirsiniz çok beğenerek başucu kitabı da yapabilirsiniz. Ancak her bir düşünce sizi bir başka kaynağı daha okumaya yöneltir. Böylece her yeni düşünce ile okurun ufku bir adım daha genişler.

Dinleri ve tanrı kavramını sorgulayan kitaplar listesi:

• Turan Dursun / Din Bu 1-2-3
• İlhan Arsel / Şeriat ve Kadın
• Cemil Sena Ongun / Hazreti Muhammed’in Felsefesi
• Abdullah Rıza Ergüven / Dinlerin Kökeni ve İslam’da Reform
• Erich Von Daniken / Tanrıların Arabaları
• Marquis de Sade / Tanrıya Karşı Söylev
• Mıchıo Kaku / İnsanlığın Geleceği
• Karen Armstrong / Tanrı’nın Tarihi
• Rıchard Dawkıns / Tanrı Yanılgısı
• Karl Sagan / Tanrı’nın Kapısını Çalan Bilim

Turan Dursun: Din Bu Serisi

Turan Dursun, dini sorgulamaya başlayıp ateizmi seçtikten sonra müftülük görevinden istifa etmiştir. Otobiyografik roman olma özelliği taşıyan Kulleteyn kitabında en iyi mollaların elinde nasıl yetiştirildiğini, tarikatların gerçeklerini en gerçek haliyle bizlere anlatır. Din Bu, üç kitaplık bir seridir. Birinci kitap: Tanrı ve Kur’an, İkinci kitap: Hz. Muhammed, Üçüncü Kitap: İslam Toplumu ve Laiklik. İlk kitabında Kur’an ayetlerini ve hadislerini farklı bir bakış açısı ile yorumluyor. İkinci kitabında Hz. Muhammed’in eşlerini, siyasi düşüncelerini kısacası tüm hayatını eleştiriyor.

Üçüncü kitap laiklik üzerine yazılmış. Burada Atatürk ile ilgili araştırma yazılarına belgeleri ile ulaşabilirsiniz. İslam dini yayılmadan önce hangi inanç sistemi hâkimdi? İslamiyet ile şaşırtıcı benzerlikleri neler? Sorularına yanıt buluyorsunuz. Belki de İslam dini hiç bu kadar cesurca eleştirilmemişti. Turan Dursun, yaşamı boyunca dinleri Ortadoğu tarihindeki düşünsel kaynakları ile bağlantılı olarak inceledi. En iyi din âlimlerinin elinde yetiştirilmesine rağmen dine nasıl bu kadar eleştirel yaklaşabildi?

İlhan Arsel: Şeriat ve Kadın

Turan Dursun’un kitaplarında sık sık adı geçen yazarlardan bir tanesi İlhan Arsel. Atatürkçü kimliğini sık sık dile getiren aydın yazarlarımız arasında. Şeriat ve Kadın kitabında, şeriat yasalarının kadını nasıl zayıf bir konuma getirdiğine şahitlik ediyorsunuz. Arap erkeklerinin tahrik olmaması için kadınlar çarşafa girmek zorunda bırakıldı hatta eve hapsedildi. Peki, şeriat kanunları kim tarafından ortaya atıldı? Dönemin peygamberi Muhammed tarafından.

Kitapta aynı zamanda Muhammed’in eşlerinden de bahsediliyor. Çocuk yaşta aldığı eşlerini sert bir dille eleştiriyor İlhan Arsel. Eleştirel bakış açısını okurken beyninizin içerisinde şimşekler çakmaması imkânsız. Okura alın bir de bu açıdan bakın diyor adeta. Eleştirel yaklaştığı hiçbir konunun altını da boş bırakmıyor. İslami kaynaklara, Kur’an ayetlerine dayandırarak açıklıyor.

Cemil Sena Ongun: Hz. Muhammed’in Felsefesi

Felsefe eğitimi almış olan yazar, tarafsız ve naif anlatımı ile dinimiz ile ilgili doğru bildiğimiz yanlışları anlatıyor. 1975 basımı olan kitap çok geniş kapsamlı bir araştırmanın eseri. En ince detayına kadar Hz. Muhammed’i tanıyorsunuz. Kitap ilk yazıldığı yılların koşulları düşünüldüğünde eleştiri alıp, toplatılmış ne yazık ki. Yazar dine bakış açısını felsefe ve sosyolojiden destek alarak açıklıyor. Hz. Muhammed’in bilinmeyen gerçeklerini gün yüzüne çıkarıyor.

Abdullah Rıza Ergüven: Dinlerin Kökeni ve İslam’da Reform

Dini sorgulayan kitaplar arasında adı çok bilinmeyen ama şair kimliğiyle de kendisinden söz ettiren Abdullah Rıza Ergüven’den de bahsetmek istiyorum. Doğa aşığı yazar, eğer bir tanrı arıyorsak bulamayacağımızı her şeyin kökeninin sadece doğa olduğunu savunur. Ahiret, cennet, cehennem olguları ile halkın bugüne kadar korkutulup ya da umut verilip kandırıldığından bahseder.

Ergüven’e göre; Allah istemiyor diye tarla verimsizleşmez, doğaya zarar verirsek topraktan verim alamayız. Depremlerin, sellerin kaynağı tanrı değildir, doğadır. Özellikle Anadolu insanı din yalanlarıyla uyutulmaya müsaittir. Aynı zamanda İslam dininin açıklarını anlatır. Okurun düşüncelerini ters köşe yapar.

Erich Von Daniken: Tanrıların Arabaları

Erich Von Daniken kitaplarının tümü dini sorgulayan kitaplar kategorisine dâhil edilebilir. Ancak bir eseri vardır ki dünyada büyük yankı uyandırmıştır. O kitabı da Tanrıların Arabaları. Bu kitap adeta gezegende yalnız olmadığımızın kanıtı gibi. Yazar, eski uygarlıklardaki tablet ve mağara resimlerinden yola çıkarak, uzaylıların gezegenimizi birçok defa ziyaret ettiğinden bahseder. Kitabın sonunda da bu fotoğrafları inceleyebilirsiniz.

Marquis de Sade: Tanrıya Karşı Söylev

Sadizmin kurucusu olan Sade, Tanrı ve Din konusunda hassas olanların okumaması gereken bir yazar. Din ve Tanrı ile adeta dalga geçer. Tanrıyı, farklı toplumların kabul ettiği insanlığın ortak aptallığı olarak görür. Tanrının insan aklının bir uydurması olduğunu savunur. Sade, sınır tanımaz bir yazar, okuru tedirgin eden bir düşünce yapısına sahip. Kapağı kapatıp bırakmak ile devam etmek arasında kararsız kalabiliyorsunuz. Tanrı eleştirisine kapalı bir okuyucusuysanız okumayın.

Mıchıo Kaku: İnsanlığın Geleceği

Ufuk açıcı, zihnimizi zorlayan kitaplar hep merak uyandırır. Geleceğe dair bir şeyler keşfetmek ister insanoğlu. Kaku, tam da bu noktada insan uygarlığına dünyanın ötesindeki yaşamların kapısını aralıyor. Bir uzay keşfine çıkmak ister misiniz? Bu kitap size gelecekte kullanılabilecek teknolojilere ve neler yapılabileceğine dair ipuçları veriyor.

İlk tüp bebek dünyaya geldiğinde, birçok din insanı bu durumu yanlış buldu. İnsanoğlunun tanrı’dan rol çaldığı fikri hâkim olmaya başlamıştı. İlk uygulandığında bu kadar eleştirilen bu yöntem şimdilerde herkes tarafından kabullenilmiş bir gerçek. Zamanla belki de farklı bir gezegene yerleşme fikrine de sıcak bakmaya başlayacağız. Çünkü insanlığın geleceği artık buralara evriliyor.

Karen Armstrong: Tanrı’nın Tarihi

Tanrı’nın Tarihi çok kapsamlı bir araştırma kitabı. Yıllar geçse bile ilk günkü güncelliğini koruyacak muhteşem bir eser. Karen Armstrong Katolik bir rahibe. Bir rahibenin tanrı inancından nasıl vazgeçip, ateist olduğunu okuyarak giriş yapıyorsunuz kitaba. İnanç sisteminin kökenine indiğinizde en eski uygarlık, Sümerliler. Burada bir dipnot düşmek istiyorum. Sümerlilerin tarihini mutlaka bir Muazzez İlmiye Çığ kitabından da okumalısınız.

En eski inanç sistemleri olan çok tanrıcılıktan tek tanrılı dinlere geçişi, tek tanrılı dinleri farklı bir bakış açısıyla işliyor yazar. Eski bir rahibe olmasına rağmen en büyük eleştiriyi de Hristiyanlık için yapması dikkat çekici. İslam peygamberi ile okura sunduğu bilgiler yüzeysel geçilmiş. Bildiklerimiz dışında fazla bir bilgi yok. Geneline bakıldığında ilgi çekici başarılı bir kaynak kitap.

Rıchard Dawkıns: Tanrı Yanılgısı

Dini sorgulayan kitaplar denildiğinde belki de ilk akla gelen isimlerden birisi de Dawkıns. Tanrının insanı değil, insanın Tanrı’yı kendi suretinde yarattığını savunur. Kitapta, dini kitaplar ile mitolojik eserler arasında benzerlikleri gün yüzüne çıkarıyor. Gılgamış destanını ya da eski tabletleri okuyup da Tevrat, İnci ve Kur’an içerisindeki benzerlikleri fark etmemek imkânsız.

Yıllarca din ile ilgili biriktirdiğiniz zırvalık ve boş inançlar için tepki alıyorsunuz yazardan. Burada size de bir farkındalık sunuyor. Dinin öğrenilmiş bir unsur olduğunun farkına varıyorsunuz. Asla araştırılan ve sorgulanan olmadığının. İnanç sitemlerini yıkmak ve yeni bir başlangıç yapmak istiyorsanız Dawkıns bu yolda atılabilecek en güzel adım.

Carl Sagan: Tanrı’nın Kapısını Çalan Bilim

Evrenin başlangıcını, evrimi açıklarken dinleri ekarte edip tanrı anlayışıyla nasıl ters düştüğünü açıklıyor. Tevrat’a hâkim olan yazar şu çarpıcı soruyu sorar. Evreni yaratan, her şeyi bilen tanrı neden doğa hakkında bizden daha az bilgilidir? Tevrat neden Dünya’nın tepsi gibi düz olduğunu savunmuştur? Tanrı yuvarlak olduğunu biliyorduysa neden yanlış bilgi verdi?

Aslında Sagan’ın derdi tanrı ile de değildi. O evreni anlamaya ve yorumlamaya çalıştı. Kutsal kitaplarda trajik bulduğu noktaları da eleştirmekten çekinmedi. Sagan bu noktada evrenin temelini inanca değil bilime dayandırdı.

 

İlginizi çekebilir: En İyi Öykü Kitapları